Bijzonder gebied tussen de dijken

Categorie: Werkgroep Rijk Landschap Pagina 2 van 3

Met de lijmkwast in de bongerd

29-10-2022

Afgelopen zaterdag zijn een aantal vrijwilligers van de hoogstambrigade bezig geweest in de boomgaarden in het dorp. Ze hebben op de stam van de bomen een lijm-ring aangebracht die de wintermot moet tegenhouden. De vrouwtjes van deze mot klimmen namelijk voor de vorst in de boom en worden dan gedekt door de gevleugelde mannetjes op weg naar de kruin. De vrouwtjes leggen dan rond de 1e nachtvorst (ongeveer 300) eieren. Als de winter voorbij is, komen de vlinderrupsen uit de eieren, precies op het moment dat de jonge knoppen openbarsten. De rupsen van de wintermot doen zich dan tegoed aan knoppen, bladeren, bloemen en zelfs jonge vruchten. Hierdoor is de oogst van de appels en peren minder. Als ze genoeg gegroeid zijn, laten ze zich aan een gesponnen draad uit de bomen vallen en verpoppen zich in de grond tot de volgende herfst. Deze zomer hadden alle vruchtbomen er last van; het lijkt een beetje op spint. 

de wintermot

Ook zijn er op deze dag meteen weer een paar bomen rechtop gezet m.b.v. palen en spanbanden en zijn de appels opgeruimd die onder de boom bij de speeltuin lagen.

De vrijwilligers hadden een mooie, zelfs zomerse dag uitgekozen voor dit karweitje met een temperatuur van boven de 20 graden! De achterste boomgaard gaan Michel en Bob komende week nog behandelen met de lijm.

Er hangen aan sommige bomen nog appels. Zij mogen geplukt worden!

Interview over biodiversiteit op Plan26

Begin mei kwam een team van de provincie Gelderland om een filmpje op te nemen over de plannen, die de Coöperatie Polder Nijbroek gemaakt heeft voor de ca 8 hectare aan de Middendijk 26. Het ging er vooral om, hoe de CPN de diversiteit van het grondstuk wil vergroten.

Harry Zwiers, voorzitter van de CPN en Loek de Dood van de werkgroep Rijk Landschap Nijbroek geven toelichting op de gemaakte keuzes en de heer Henk Jense van de stichting Steenbreek geeft enkele algemene voorbeelden die simpel zijn uit te voeren en kunnen leiden tot een goede aanpassing aan het veranderende klimaat (=adaptieve klimaat-maatregelingen). Bijvoorbeeld het planten van bomen om schaduw en dus koelte te creëren.

Filmopnames op Plan26

4 mei 2022

Op een zonnige namiddag werden filmopnames gemaakt door de provincie Gelderland. Zoals jullie allemaal weten doet Plan26 mee aan de wedstrijd “Mijn huis staat in Gelderland”. In november 2021 heeft de Coöperatie Polder Nijbroek in deze wedstrijd een geldprijs gewonnen met haar ideeën over de bevordering van de biodiversiteit en klimaatadaptatie. (zie: https://poldernijbroek.nl/challenge-mijn-huis-staat-in-gelderland/)

Henk Jense van Stichting Steenbreek geeft uitleg


Nu stond daar dan de filmploeg van de provincie om de voorzitter van de CPN, Harry Zwiers, te interviewen en een vertegenwoordiger van de werkgroep Rijk Landschap Nijbroek, Loek de Dood. Van de stichting Steenbreek was Henk Jense aanwezig om, als deskundige, informatie te geven over het belang van biodiversiteit en klimaatadaptatie in het algemeen.
Hoe Plan26 in beeld gebracht zal worden is nog even afwachten, maar de film zal t.z.t. met een link op deze website geplaatst worden.
De interviewer Karien Docter vroeg om tips te geven aan de bewoners van Gelderland om thuis met biodiversiteit aan de gang te gaan.

Hieronder geven we alvast enkele tips weg:
-geef je kinderen een stukje van je tuin in beheer of een aardbeienplant op het balkon, zodat ze verbinding krijgen met de natuur
-creëer rommelhoekjes in je tuin met takken, stenen of dakpannen zodat dieren er in kunnen schuilen
-zorg voor een gat in de schutting met de buren, zodat de egels van tuin naar tuin kunnen lopen
-gebruik geen gif in je tuin; het is altijd dodelijk….

Opening kinderklompenpad Nijbroek

Vrijdagmiddag 13 mei 2022 is de opening gepland van het Niebroekerpad Kids. De werkgroep die dit kinderklompenpad uitgedacht heeft, is druk geweest met het maken van een (verkeersveilig) traject van 3,1 km en spannende missies onderweg, zoals het oversteken van de wetering via een boomstam! 

klompenpaden.nl
Kris Klomp

Anne-Marie heeft op de jaarvergadering van Plaatselijk Belang Nijbroek enthousiast verteld over Kris Klomp. Hij is een nakomeling van Cristoffel Columbus, de ontdekkingsreiziger die Amerika ontdekte. De kinderen doen op dit pad ontdekkingen over de natuur, die af en toe best wel griezelig en spannend zijn…..

Het kinderklompenpad is voortgekomen uit het Polder Nijbroek Project. De vrijwilligers uit Nijbroek hebben met ondersteuning van SLG (=Stichting Landschapsbeheer Gelderland) en de gemeente Voorst en met de toestemming van de grondeigenaren een mooie route gemaakt. De subsidie voor de realisatie van het pad is van de provincie, de gemeente, de Nationale Postcodeloterij en van het waterschap. De begeleiding en de verantwoording vallen onder SLG. De spelen en missies onderweg zijn veelal door de werkgroepsleden gemaakt, maar ook door professionals, zoals houtkunstenaar Tjerk Steenbergen van Stouthout.

Voor wie
Het pad is bestemd voor kinderen vanaf 6 t/m 12 jaar. De basisschool in Nijbroek is betrokken bij de ontdekkingsmissies en de informatie. Ook hebben de oudste kinderen van de school het pad grotendeels proef gelopen. En zoals een kind zei: “Ik houd niet van wandelen, maar dit vind ik heel leuk!”  

Respect 
Omdat het kinderklompenpad over andermans grond gaat, moeten de wandelaars zich als een gast gedragen. Het pad is dan ook geen hondenuitlaat-route! De kinderen lopen het pad uitsluitend onder begeleiding van een volwassene; dus nooit alleen! En het pad loop je op eigen risico. 

Informatiebord

Lopen jullie straks mee met Kris Klomp? 
Dat kan zonder boekje of app, dan volgen jullie gewoon de routepaaltjes vanaf het Dorpsplein. Er zijn ook mooie informatieborden met platen van Jeroen Helmer. De missies en antwoorden staan op kleine paaltjes. Het boekje kun je straks kopen of downloaden. Op de app staat straks alles met uitgebreide informatie en korte filmpjes.  https://klompenpaden.nl/?s=kids

Nog even…..:
De taak van deze werkgroep zit erop, maar het pad moet ook nog bijgehouden worden door een naloopgroep, die er voor zorgt dat het pad mooi en veilig blijft. Wie meldt zich bij Anne-Marie?

Bezoek voedselbos Brummen

17 en 26 maart 2022

Hieronder het verslag van de digitale informatieavond op 17 maart en het bezoek aan het (prille) voedselbos Nieuwe Erven in Brummen op 26 maart jl. georganiseerd door de gemeente Voorst.

Enkele vrijwilligers van Rijk Landschap Nijbroek en de Coöperatie Polder Nijbroek hebben deze lezing gevolgd en het voedselbos bezocht i.v.m. de uitbreiding van de boomgaard op Plan26.

De presentatie en rondleiding werden gegeven door Chantal van Genderen en Sander Bosman. Zij gaven aan dat je vooraf goed moet nadenken over de opbouw in je (toekomstige) bos en lieten in Brummen de gemaakte fouten duidelijk zien.

Voor wie ook interesse heeft: hèt handboek voor de aanleg is Praktisch handboek voedselbossen door Martin Crawford.

Hierbij de video over het voedselbos van Wouter van Eck bij Groesbeek: https://www.youtube.com/watch?v=nrM58MlJJ1Y

Voedselbos Groesbeek

Wat is een voedselbos?

Een systeem met meerdere productieve lagen met het behoud van de ecologische samenhang. Voedselbossen kunnen veel betekenen voor het herstel van biodiversiteit, klimaatadaptatie en voedselkilometers. 

Welke oogst kun je verwachten?

Fruit, noten, zaden, groenten, bessen, kruiden, specerijen, paddenstoelen, hout, vezels, honing, verf- en zeepplanten, vlechtmateriaal.

Maar er ontstaat ook immateriële opbrengst zoals educatie, sociale cohesie, natuurwaarde, ecologische waarden, persoonlijke ontwikkeling, ondernemerschap, culinaire innovatie, dagbesteding, recreatie, en schoonheidsbeleving.

Het voedselbos in Brummen is pas 4 jaar oud, maar toch kon er al geoogst worden, zoals fruit en bessen. Daarnaast hebben zij ook een kruidencirkel en telen ze nog wat groente, zoals pompoenen.

Het oorspronkelijke aanplant-plan

Onderhoud dorpsboomgaarden in Nijbroek

Zaterdag 12 maart 2022

Deze zaterdag was er weer een cursus hoogstambomen snoeien in dorpshuis de Arend, die ook weer 2 vrijwilligers heeft opgeleverd voor de snoeigroep in Nijbroek. De snoeigroep Nijbroek heeft zich ’s middags bij het praktische gedeelte van de cursus aangesloten, zodat er geen bomen “dubbel” gesnoeid zouden worden. Van het snoeiafval zijn takkenrillen aangelegd langs de rand van de boomgaarden om zo dieren, zoals bijvoorbeeld vogels en egels vlucht- en nestgelegenheid te bieden.

In de uitnodiging stond dat de vrijwilligers waterdichte schoenen of laarzen aan moesten doen, maar dat was gelukkig niet nodig; het was prachtig weer en de jas kon zelfs uit!

Een aantal slecht gewortelde jonge bomen is tijdens de winterstormen omgewaaid, waarschijnlijk in combinatie met de natte bodem. De wortels zitten er nog aan en één boom is al rechtgezet. Komende week proberen we ook de andere scheve bomen nog recht te zetten en hopen dat ze weer aanslaan het komende seizoen. 

recht gezette boom
Zou deze boom nog te redden zijn?

Binnenkort : Kinderklompenpad in Nijbroek

Enkele vrijwilligers uit Nijbroek, Stichting Landschapsbeheer Gelderland en de Gemeente Voorst realiseren gezamenlijk een zo aantrekkelijk mogelijk klompenpad voor kinderen in Nijbroek. Het doel van dit pad is om kinderen (met hun begeleiders) spelenderwijs de natuur en cultuur van Nijbroek te leren ervaren. 

De route is ca 3 km lang en start bij het Dorpsplein. Er wordt zoveel mogelijk op onverharde paden gelopen en onderweg komen de kinderen 12 gevarieerde opdrachten tegen.

Er kan gelopen worden:

  • Volgens de bewegwijzering op paaltjes, ook de opdrachten en oplossingen staan op paaltjes onderweg afgebeeld.
  • Met een doe-boekje. Te koop of te downloaden. Hierin staat de route met kaart, een bingo en de uitgebreidere opdrachten.
  • Met de app. Dezelfde informatie als in het boekje, maar wel uitgebreider met meer informatie en kleine filmpjes (later).
Kris Klomp

De rode draad in de route is het verhaal van Kris Klomp, een nakomeling van ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus.

Kris nodigt de kinderen uit met hem op ontdekkingsreis in Nijbroek te gaan en begeleidt de kinderen op de route en geeft tips. 

Veel spellen worden deze winter door de vrijwilligers gemaakt en geïnstalleerd, andere door professionals. Kortom er is al veel werk verricht en de vrijwilligers hopen dan ook het pad in het voorjaar 2022 te openen.


Oriëntering op beplanting en inrichting van de boomgaard op Plan 26

20 juli 2021

Op een mooie zonnige dag hebben Sofie en Loek de Pluktuin aan de Blekstraat in Raalte bezocht. Linda Timmermans, verbonden aan Eetbaar Groen heeft ons rondgeleid.

Vrijwilligers aan het werk in de pluktuin Raalte

In 1e instantie leek het een klein stukje gemeentegrond (ca 1000 m2) dat een leuke invulling heeft gekregen, maar bij nadere beschouwing en na uitleg van Linda kantelde dat gevoel. Als je dit stuk tuin met vrijwilligers wilt bijhouden, is het een hele klus!

In Raalte is gekozen voor een Pluktuin met:

  • verschillende bessenstruiken
  • enkele vruchtbomen
  • hazelaar
  • eetbare planten/bloemen
  • medicinale planten/bloemen/bijenplanten
  • planten/struiken specifiek voor grondverbetering (o.a. stikstof toevoeging)
  • een pad van houtsnippers en tussen de planten stapstenen
  • honden mogen (liever) niet door de tuin lopen, maar kunnen erlangs via de stoep
  • een vriendelijke omheining van lage kastanje-hekjes, maar geen toegangshek
  • een bord met spelregels voor de bezoeker.

Linda vertelde dat de tuin staat of valt met de betrokkenheid van de vrijwilligers. Hoe houd je de mensen gemotiveerd en betrokken. Enkele tips:

  • Een coördinator, die alleen of met een groep regelmatig activiteiten en/of onderhoudsdagen regelt.
  • Vrijheid van handelen, hobby’s (binnen het concept) toestaan, verbinding met een groep (vrijwilligers), activiteiten- en of plukdagen, evt. verkoop, zaken accepteren die je zelf anders zou doen.
  • Gebruik maken van de expertise van de mensen, of die erbij zoeken. 
  • Iemand die rondleidingen wil verzorgen over eetbare planten/dierenleven/wilde bijen/planten voor cosmetica of medicinaal gebruik
  • De aanleg van een specifiek soort tuin (bv veel soorten dahlia’s)
  • Iemand die de tuin wil gebruiken voor meditatie/yoga/culturele activiteiten
  • Specifiek een kinderactiviteit toevoegen
De startfase in Raalte

Belangrijk is om te weten wat je met de aanleg van het stuk grond wilt:

  • Verbinding/sociale cohesie in het dorp bevorderen
  • Een prachtige tuin
  • Een pluktuin om te eten of verfplanten
  • Recreatie/speelmogelijkheden/dwaaltuin
  • Interactie met de (eetbare) natuur bevorderen
  • Educatieve tuin
  • Onderhoudsvriendelijk
  • Mooie (rust) plek creëren
  • Commerciële opbrengst

Haar advies is: maak eerst keuzes en dan pas inrichten……


Bezoek aan het oude bosje “Boerdam” aan de Vaassenseweg Nijbroek 

8 april 2021

Het bezoek stond o.l.v. dhr Maes, bioloog, die onderzoekt of het een echt oud bos is. Dit doet hij in opdracht van de gemeente Voorst, die het perceel onlangs van Staatsbosbeheer gekocht heeft. Wij mochten op uitnodiging van de gemeente mee op onderzoek.

Het Boerdambos is een rabattenbos, d.w.z. dat er geulen in gegraven zijn (hier evenwijdig aan de Vaassenseweg) met het oog op de ontwatering van het perceel. Van oudsher werden de bomen die meer vocht nodig hadden, dichter bij de geulen geplant en bijv. de eiken wat hogerop. De ontwatering heeft nu geen effect meer, want door gebrek aan onderhoud staat het gehele bos nu eigenlijk droog. Misschien kan er wat aan de waterstand gebeuren met sluisjes om deze weer hoger te krijgen, maar dat zal allemaal nog uitgezocht worden.

Het Boerdambos komt al op kaarten voor van 1812 van de Man, maar ook de kaart op Topotijdreis geeft vanaf 1865 dit bos bij de Tol aan:

Het Boerdambosje is eigendom geweest van de bezitters van de Matanze te Terwolde. Eerste vermeldingen van de Matanze dateren van 1662, maar het (huidige) huis dateert van 1717. De kans is dus dat dit bosje dus al vroeg in de 18e eeuw is aangelegd als hakhout- en of geriefhoutbos. Al het hout werd wel ergens voor gebruikt: als brandhout, weidepaaltjes, stelen voor gereedschap. Schors van de eiken waarschijnlijk voor de leerlooierij in Deventer. De bessen van de struiken waren voor consumptie en diervoer. Niets ging verloren, alles had waarde. Zelfs de bladeren werden in de koude winters nog gevoerd aan de dieren.

Hakhoutstoven

Je kunt nu nog goed zien dat de bomen vroeger op een hoogte van een halve meter tot een meter werden afgezaagd. Daar ontstonden dan stobben en liepen ze met meerdere stammetjes weer uit. Nu is dat al zo’n lange tijd niet meer gedaan dat ze zouden afsterven als dat hervat zou worden. We zien nu ook al veel afgestorven stobben, die het niet gered hebben, maar dat geeft wel inzicht in hoe het geweest is. 

Er is bijna geen ondergroei, zelfs amper speenkruid; dit kan te maken hebben met de lichtinval. Het bos is door gebrek aan beheer erg dicht geworden. We moeten ons een weg banen door een veelvoud aan bramen. Die horen zeker thuis in zo’n bos, maar het is nu wel erg veel. Positief is dat er de 2-stijlige meidoorn groeit, naast de veelvoorkomende 1-stijlige en sleedoorn. Ook diverse soorten wilde rozen, sleedoorn, rode kornoelje etc. Minder positief is dat er Amerikaanse Vogelkers groeit, Amerikaanse eik en ook de trosvlier, die hier eigenlijk niet thuishoren. Voor de dieren levert dit bos een goede bescherming. Nu het zo ondoordringbaar is, komen er geen mensen. 

De heer Maes stelt een rapport op over dit bos en komt met voorstellen voor het verdere beheer. We zijn benieuwd naar zijn expertise. 


Bezoek aan het zonneveld “de Kwekerij” in Hengelo-Gelderland 

15 mei 2021

In de lente heeft de Coöperatie Polder Nijbroek het zonneveld in Hengelo (Gld) bezocht. De CPN onderzoekt de mogelijkheid om bij Plan 26 een klein zonnepanelenveld (max. 2ha.) aan te leggen. Dit is allemaal nog in een verkennend stadium.

De werkgroep Rijk Landschap Nijbroek is mee geweest om specifiek te kijken naar de inpassing in het landschap en de te behalen biodiversiteit.

Het solarpark is op 7,1 ha gevestigd en er zijn bijna 7000 panelen geplaatst. De gemeente Bronckhorst heeft met haar medewerking mede gezorgd voor de realisatie van dit park.

Het beheer wordt door een stichting gedaan en de buurtbewoners zijn erbij betrokken. Zo zijn er twee bewoners die ‘s morgens de hekken van slot doen en ‘s avonds weer afsluiten.

Het park is opengesteld voor iedereen en er zijn ruime paden om het zonneveld aangelegd. Er staan geen verbodsbordjes, maar bij de ingang staat een info-bord met “eigen verantwoordelijkheden”, zoals: neem je afval mee, je bent welkom op de gemaaide paden etc.

Er zijn heuvels gecreëerd en sloten/laagtes. De aanplant is inheems zoals meidoorn, hazelaar, hondsroos, gelderse roos, brem e.d. De begroeiing van de paden en de tussenruimtes bestaat uit gras, duizendblad, weegbree, toorts, ooievaarsbek, koekoeksbloem, postelein, speerdistel, knoopkruid, margriet, bies, en dan zal ik zeker nog wel de nodige planten hebben gemist. Met de biodiversiteit lijkt het wel dus wel in orde.

o.a. toorts
plantengroei door gebruik van gras-betonklinkers

Het aardige, op deze voormalige kwekerij, is dat er op een stuk nog rijen (gekweekte) bomen staan in strakke rijen. Van buitenaf en vanuit de woonwijk zie je niets van de panelen door de brede struweelrand.

Samenvattend kan gezegd worden, dat dit een voorbeeldproject is hoe een solarveld op een mooie manier vormgegeven kan worden. Het is een park voor de buurt en een energieleverancier tegelijk! Zo mooi vorm gegeven kun je eigenlijk geen bezwaar hebben tegen zonnepanelen in het landschap. 

Ga gerust eens kijken als je in de buurt bent! Adres: Stekweg Hengelo (Gld) 


Pagina 2 van 3

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema door Anders Norén