Bijzonder gebied tussen de dijken

Categorie: Werkgroep Rijk Landschap Pagina 1 van 3

VroegeVogels in Boerdambos

Op donderdag 2 november 2023, terwijl storm Ciarán losbarst, bezoekt het radioteam van VroegeVogels het Boerdambosje in Nijbroek. Het beheer van dit bos aan de Vaassenseweg wordt uitgevoerd door vrijwilligers onder de deskundige begeleiding van wilde-bomendeskundige Lodewijk van Kemenade.

Verslaggever Gert Elbertsen van VroegeVogels stelt de vragen en er is een kort filmpje van het bezoek gemaakt. https://www.youtube.com/watch?v=_CMtrO8TPEY

Wilde bomen

Zonder onderhoud in het Boerdambos, worden de oorspronkelijke bomen en struiken (zoals de zomereik, éénstijlige meidoorn, hondsroos en es) overgroeid door uitheemse soorten zoals de Amerikaanse vogelkers. Dat zou jammer zijn, omdat oorspronkelijke bomen en struiken een belangrijke rol kunnen spelen bij het klimaatbestendig maken van onze bossen. Deze wilde of  autochtone bomen hebben namelijk een grote genetische diversiteit en daardoor een beter aanpassingsvermogen aan (klimaat)veranderingen. 

De verslaggever en de wilde-bomen deskundige

Het bewaren waard

Het belang van oorspronkelijke bomen en struiken wordt ook erkend door de Rijkdienst voor Cultureel Erfgoed. In samenwerking met het bureau Wilde BomenEcologisch Adviesbureau Maes en Landschapsbeheer Flevoland stelde ze de ‘Attentielijst bedreigde wilde bomen en struiken’ op, om bij beheerders, overheden en organisaties aandacht te vragen voor het behoud van deze oorspronkelijke bewoners.

Gelukkig heeft de gemeente Voorst de waarde van het Boerdambos al in 2019 herkend als te bewaren erfgoed en aangekocht.

Nu is Thijs Hoekman, adviseur groen en landschap bij de gemeente Voorst, aan het uitzoeken of het Boerdambos een beschermd groen- monument status kan krijgen.

Bijna ontoegankelijk

Terug luisteren radiouitzending

Via onderstaande link is de uitzending (van 8 minuten) van VroegeVogels dd. 19 november 2023 te beluisteren:

https://www.nporadio1.nl/fragmenten/vroege-vogels/7fbb8c46-e0b2-4f45-9f77-f38084211e2d/2023-11-19-waarom-is-dit-bosje-uniek

Meer lezen?https://www.cultureelerfgoed.nl/publicaties/publicaties/2019/01/01/behoud-groen-erfgoed

Droge rabatten en volle slootjes

Lente op Plan26

De maten voor de fundering van de veldschuur worden uitgezet op Plan26. Het is een precies werkje, waarna Tonnie de grond ca. 70cm uit kan graven.

Het uitgegraven stuk voor de woningen is ondertussen lekker vol geregend…..

Binnenkort kunnen we dus goed zien hoe groot het erf tussen de schuur en de woningen wordt.

Ondertussen rondlopend door het weiland aan de Middendijk, zag ik dat de lente voorzichtig is begonnen. De 1epinksterboem is al in bloei en de rest zal niet lang op zich laten wachten.

paarse dovenetel midden in het speenkruid

Boomgaard bij de kerk gesnoeid

Afgelopen zaterdag hebben we met een klein groepje snoeiers, de bongerd bij de kerk haar jaarlijkse snoeibeurt gegeven. Het was in tegenstelling tot de koude, regenachtige dag ervoor, mooi zonnig weer: de jas ging er zelfs bij uit! Vooral aan de binnenkant van de bomen hebben we nu wat takken weggehaald want zoals een oude (snoei)kreet luidt: “je moet er een pet doorheen kunnen gooien”. Er was dit keer weinig waterloot om weg te halen. De omgevallen boom midden in de boomgaard was niet meer te redden en is in stukken gezaagd. Die zal op termijn vervangen worden. Het snoeihout is op een ril naast de sloot gelegd en op een plek midden in de boomgaard. Hierin kunnen dieren bescherming zoeken, zoals de egel. 

Aankomende zaterdag (18 maart) worden de 2e boomgaard, tussen de oud- en nieuwbouw, en de achterste bongerd bij de Eendenkooiweg onderhanden genomen.

We verzamelen ons om 13.00u in de 2e boomgaard aan de kant van het Geerse Pad achter de woning van Henk en Hennie Baars. Wie mee wil helpen moet een lange snoei- of takkenschaar mee nemen. Ook deze keer zal het doel zijn de binnenkant van de boom ruimte te geven.

Nog een paar vrijwilligers erbij?

Op 20 december hebben we een oproep gedaan aan de inwoners van Nijbroek om als vrijwilliger mee te werken in het Boerdambos aan de Vaassenseweg. Er is nu al een kleine groep aan het werk, maar enige uitbreiding zou fijn zijn!

Inmiddels zijn we gestart met een clubje van 5 vrijwilligers o.l.v. Lodewijk van Kemenade met het ‘ringen’ van bomen, die niet in het oude hakhoutbosje thuishoren, zoals de Amerikaanse vogelkers en de ratelpopulier. Deze bomen sterven dan binnen 2 jaar af en lopen niet meer uit, zodat bijvoorbeeld de eik en de meidoorn weer licht krijgen om uit te groeien. 

Deze boom is geringd; de sapstroom is nu onderbroken en hij zal doodgaan

We hebben afgesproken om vóór het broedseizoen (dus tot 15 maart) iedere donderdagochtend in het bos te werken en daarna wat minder vaak. Het beheer zal voor het overgrote deel in handkracht uitgevoerd worden. Het doel is groeiruimte te geven aan de wilde soorten die hier thuishoren.

De gemeente Voorst heeft het Boerdambos in 2019 aangekocht wegens het waardevolle karakter en het bosbeheer aan het bedrijf Wilde Bomen toevertrouwd. Lodewijk van Kemenade van Wilde Bomen is de deskundige die ons begeleidt. Hij werkt vaker met vrijwilligers uit de buurt in diverse projecten. 

Deze boom is gemerkt met een bles; hij moet dus geringd worden

Heb je zin om de handen uit de mouwen te steken in de natuur onder deskundige leiding en kun je op donderdagmorgens van 10.00u tot 13.00u meld je dan aan bij onderstaand emailadres. Voor gereedschap, koffie en thee wordt gezorgd.

mailadres: vankemenade@wildebomen.nl

Meer lezen over het Boerdambos? Druk op de grijze knop Boerdam onder dit artikel.

Wie werkt er graag in de natuur?

In de polder Nijbroek zijn bijna alle oude bosjes en houtwallen verdwenen, maar om het Boerdambos aan de Vaassenseweg te behouden, is het in 2019 aangekocht door de gemeente Voorst. In 2021 is het bos onderzocht door de heer Bert Maes en René van Loon. (Zie het artikel op deze site van 8 april 2021 https://poldernijbroek.nl/bezoek-aan-het-oude-bosje-boerdam-aan-de-vaassenseweg-nijbroek/)

luchtfoto bij de rotonde het Boerdambos

Het Boerdambos blijkt een bijzondere waarde te hebben op het gebied van wilde (autochtone) bomen en struiken. Om die weer toekomst te geven wil Lodewijk van Kemenade een vrijwilligersgroep oprichten voor het beheer van dit bos. 

Hij zoekt hiervoor mensen die één of twee ochtenden in de maand willen meewerken. Het is de bedoeling om het onderhoud voor het overgrote deel in handkracht uit te voeren. Het doel van het beheer is om groeiruimte te geven aan de wilde soorten. Dat kan, bijvoorbeeld om rond de vier verschillende soorten wilde rozen in de bosrand, de bramen te verwijderen, waardoor de rozen goed kunnen uitgroeien. In het bos zelf heeft op veel plekken de (hier niet thuishorende) Amerikaanse vogelkers en de ratelpopulier de overhand, deze kunnen geringd worden en dan sterven ze af en kan de vrijgekomen ruimte gebruikt worden door bijvoorbeeld de tweestijlige meidoorn. 

De werkdagen zullen 1 of 2 keer per maand zijn van 10 tot 13 uur op een doordeweekse dag en bestaat uit kleinschalig beheer. Wilde Bomen zorgt voor instructie, begeleiding, kwaliteitsgereedschap, handschoenen, koffie en thee met een lekkere koek èn inbreng van kennis en advies. De vaste begeleider is in bezit van een geldig EHBO-diploma en zal aanwezig zijn om een veilige uitvoering van de werkzaamheden te garanderen. De groep kan bestaan uit maximaal 15 vrijwilligers per keer. Tijdens de werkdagen wordt alleen met handgereedschap gewerkt. Voor de veiligheid maar ook om de rust die uitgaat van het werken in de natuur niet met een kettingzaag te verstoren. Meer info is te vinden op wildebomen.nl, het bedrijf van Lodewijk, dat ingehuurd is om het beheer professioneel te begeleiden.

Het Boerdambos

Graag komt Lodewijk in contact met mensen (vooral uit Nijbroek!) die interesse hebben om mee te doen. Als start wil hij een probeerochtend plannen. In 2023 is het de bedoeling om twee ochtenden per maand op een door de weekse dag te organiseren. Welke vaste dagen dat worden is afhankelijk van de beschikbaarheid van vrijwilligers. 

Opgeven bij: Lodewijk van Kemenade
Wilde Bomen
mail:     vankemenade@wildebomen.nl. tel: 06-2730 8916

Lees hier meer over het Boerdambos in Nijbroek: https://waterinpoldernijbroek.nl/onderzoek-naar-historisch-hakhoutbosje-boerdam/ en https://waterinpoldernijbroek.nl/project/klimaatbosjes/

Het Zone-College op werk-bezoek

Op vrijdag 25 november is het plantgoed opgehaald dat de stichting Heg & Landschap geleverd heeft in het kader van de jaarlijkse boomplantdag. De gemeente Voorst heeft de eigen bijdrage voor de beplanting voor ons betaald, een mooi gebaar. De struikjes zijn meteen ingekuild op Plan26 tot ze op 5 december geplant zouden worden.

veel werk te doen

Sint Nicolaas

Buienradar gaf aan dat het een druilerige ochtend zou worden, maar gelukkig viel het mee. Na overleg leek het de leerkrachten van het Zone-College uit Twello geen probleem om te komen helpen met een klas leerlingen. Rond 9 uur reden ze met de fiets het terrein op. Zo’n 12 leerlingen, begeleid door twee docenten gingen onze heg rond de boomgaard planten. En deze hulp konden we goed gebruiken, want er moesten maar liefst 600 struikjes de grond in! Deze hulp was een echt Sinterklaas cadeau.

Het mixen van de beplanting

Waarom we toch zoveel heggen aanplanten op Plan26

Het Nederlandse landschap werd tot in de vorige eeuw doorkruist door meer dan 200.000 km groene verbindingen zoals heggen en bosjes. Ze fungeerden als erfafscheidingen, veekering en waren het leefgebied voor bijvoorbeeld vogels en vlinders èn ze leverden vaak ook nog voedsel zoals noten en bessen voor mens en dier.

Met de schaalvergroting van de landbouw en de komst van prikkeldraad gingen vele heggen tegen de vlakte. Daarmee ging voor dieren niet alleen veel leefgebied verloren, maar ook de mogelijkheid om zich, beschut, door het landschap te verplaatsen. 

Een slim verstopte snelweg in de polder      

Een eenvoudige manier om deze natuurlijke soortenrijkdom weer te vergroten, is onder meer het terugplanten van heggen. Je kunt dus zeggen dat we op Plan26 eigenlijk een snelweg aan het aanleggen zijn, maar dan eentje zonder lawaai en uitsluitend voor dieren! 

Goed bezig

Gelukt

De meeste struiken staan in de grond. Ongeveer 150 meter aan heg is er vandaag weer bijgekomen op Plan26. Bij deze nogmaals bedankt Zone-College! De vrijwilligers van Plan26 moeten komende week nog een kleine 20 meter planten in de geul die Tonnie al met zijn kraan(tje) heeft open gewerkt, een ‘eitje’……

De diverse soorten struiken die geplant zijn

Met de lijmkwast in de bongerd

29-10-2022

Afgelopen zaterdag zijn een aantal vrijwilligers van de hoogstambrigade bezig geweest in de boomgaarden in het dorp. Ze hebben op de stam van de bomen een lijm-ring aangebracht die de wintermot moet tegenhouden. De vrouwtjes van deze mot klimmen namelijk voor de vorst in de boom en worden dan gedekt door de gevleugelde mannetjes op weg naar de kruin. De vrouwtjes leggen dan rond de 1e nachtvorst (ongeveer 300) eieren. Als de winter voorbij is, komen de vlinderrupsen uit de eieren, precies op het moment dat de jonge knoppen openbarsten. De rupsen van de wintermot doen zich dan tegoed aan knoppen, bladeren, bloemen en zelfs jonge vruchten. Hierdoor is de oogst van de appels en peren minder. Als ze genoeg gegroeid zijn, laten ze zich aan een gesponnen draad uit de bomen vallen en verpoppen zich in de grond tot de volgende herfst. Deze zomer hadden alle vruchtbomen er last van; het lijkt een beetje op spint. 

de wintermot

Ook zijn er op deze dag meteen weer een paar bomen rechtop gezet m.b.v. palen en spanbanden en zijn de appels opgeruimd die onder de boom bij de speeltuin lagen.

De vrijwilligers hadden een mooie, zelfs zomerse dag uitgekozen voor dit karweitje met een temperatuur van boven de 20 graden! De achterste boomgaard gaan Michel en Bob komende week nog behandelen met de lijm.

Er hangen aan sommige bomen nog appels. Zij mogen geplukt worden!

Interview over biodiversiteit op Plan26

Begin mei kwam een team van de provincie Gelderland om een filmpje op te nemen over de plannen, die de Coöperatie Polder Nijbroek gemaakt heeft voor de ca 8 hectare aan de Middendijk 26. Het ging er vooral om, hoe de CPN de diversiteit van het grondstuk wil vergroten.

Harry Zwiers, voorzitter van de CPN en Loek de Dood van de werkgroep Rijk Landschap Nijbroek geven toelichting op de gemaakte keuzes en de heer Henk Jense van de stichting Steenbreek geeft enkele algemene voorbeelden die simpel zijn uit te voeren en kunnen leiden tot een goede aanpassing aan het veranderende klimaat (=adaptieve klimaat-maatregelingen). Bijvoorbeeld het planten van bomen om schaduw en dus koelte te creëren.

Filmopnames op Plan26

4 mei 2022

Op een zonnige namiddag werden filmopnames gemaakt door de provincie Gelderland. Zoals jullie allemaal weten doet Plan26 mee aan de wedstrijd “Mijn huis staat in Gelderland”. In november 2021 heeft de Coöperatie Polder Nijbroek in deze wedstrijd een geldprijs gewonnen met haar ideeën over de bevordering van de biodiversiteit en klimaatadaptatie. (zie: https://poldernijbroek.nl/challenge-mijn-huis-staat-in-gelderland/)

Henk Jense van Stichting Steenbreek geeft uitleg


Nu stond daar dan de filmploeg van de provincie om de voorzitter van de CPN, Harry Zwiers, te interviewen en een vertegenwoordiger van de werkgroep Rijk Landschap Nijbroek, Loek de Dood. Van de stichting Steenbreek was Henk Jense aanwezig om, als deskundige, informatie te geven over het belang van biodiversiteit en klimaatadaptatie in het algemeen.
Hoe Plan26 in beeld gebracht zal worden is nog even afwachten, maar de film zal t.z.t. met een link op deze website geplaatst worden.
De interviewer Karien Docter vroeg om tips te geven aan de bewoners van Gelderland om thuis met biodiversiteit aan de gang te gaan.

Hieronder geven we alvast enkele tips weg:
-geef je kinderen een stukje van je tuin in beheer of een aardbeienplant op het balkon, zodat ze verbinding krijgen met de natuur
-creëer rommelhoekjes in je tuin met takken, stenen of dakpannen zodat dieren er in kunnen schuilen
-zorg voor een gat in de schutting met de buren, zodat de egels van tuin naar tuin kunnen lopen
-gebruik geen gif in je tuin; het is altijd dodelijk….

Opening kinderklompenpad Nijbroek

Vrijdagmiddag 13 mei 2022 is de opening gepland van het Niebroekerpad Kids. De werkgroep die dit kinderklompenpad uitgedacht heeft, is druk geweest met het maken van een (verkeersveilig) traject van 3,1 km en spannende missies onderweg, zoals het oversteken van de wetering via een boomstam! 

klompenpaden.nl
Kris Klomp

Anne-Marie heeft op de jaarvergadering van Plaatselijk Belang Nijbroek enthousiast verteld over Kris Klomp. Hij is een nakomeling van Cristoffel Columbus, de ontdekkingsreiziger die Amerika ontdekte. De kinderen doen op dit pad ontdekkingen over de natuur, die af en toe best wel griezelig en spannend zijn…..

Het kinderklompenpad is voortgekomen uit het Polder Nijbroek Project. De vrijwilligers uit Nijbroek hebben met ondersteuning van SLG (=Stichting Landschapsbeheer Gelderland) en de gemeente Voorst en met de toestemming van de grondeigenaren een mooie route gemaakt. De subsidie voor de realisatie van het pad is van de provincie, de gemeente, de Nationale Postcodeloterij en van het waterschap. De begeleiding en de verantwoording vallen onder SLG. De spelen en missies onderweg zijn veelal door de werkgroepsleden gemaakt, maar ook door professionals, zoals houtkunstenaar Tjerk Steenbergen van Stouthout.

Voor wie
Het pad is bestemd voor kinderen vanaf 6 t/m 12 jaar. De basisschool in Nijbroek is betrokken bij de ontdekkingsmissies en de informatie. Ook hebben de oudste kinderen van de school het pad grotendeels proef gelopen. En zoals een kind zei: “Ik houd niet van wandelen, maar dit vind ik heel leuk!”  

Respect 
Omdat het kinderklompenpad over andermans grond gaat, moeten de wandelaars zich als een gast gedragen. Het pad is dan ook geen hondenuitlaat-route! De kinderen lopen het pad uitsluitend onder begeleiding van een volwassene; dus nooit alleen! En het pad loop je op eigen risico. 

Informatiebord

Lopen jullie straks mee met Kris Klomp? 
Dat kan zonder boekje of app, dan volgen jullie gewoon de routepaaltjes vanaf het Dorpsplein. Er zijn ook mooie informatieborden met platen van Jeroen Helmer. De missies en antwoorden staan op kleine paaltjes. Het boekje kun je straks kopen of downloaden. Op de app staat straks alles met uitgebreide informatie en korte filmpjes.  https://klompenpaden.nl/?s=kids

Nog even…..:
De taak van deze werkgroep zit erop, maar het pad moet ook nog bijgehouden worden door een naloopgroep, die er voor zorgt dat het pad mooi en veilig blijft. Wie meldt zich bij Anne-Marie?

Pagina 1 van 3

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema gemaakt door Anders Norén