Bijzonder gebied tussen de dijken

Auteur: Loek de Dood Pagina 1 van 3

Rechtspraak in Nijbroek

Op vrijdag 1 november a.s. heeft de Stichting IJsselhoeven een bijzondere lezing in dorpshuis De Arend te Nijbroek georganiseerd. Deze avond zal het gaan over het schepengericht van Nijbroek. Dat was een college van Nijbroekse boeren dat o.l.v. een richter tussen 1328 en 1795, dus 467 jaar lang, verantwoordelijk is geweest voor het bestuur en de rechtspraak in Nijbroek. Daarin verschilde Nijbroek sterk van Voorst, Wilp, Twello en Terwolde, met welke kerspelgebieden Nijbroek in 1818 werd samengevoegd in de huidige gemeente Voorst. 

Al sinds de vorming van het vorstendom van Gelre waren deze vier kerspelgebieden verenigd onder één bestuurlijk dak: het schoutambt van Voorst. Daar waren het lokale bestuur en de rechtspraak tamelijk centraal georganiseerd.  Maar voor de inwoners van Nijbroek  lag dat geheel anders. Zij waren verenigd in een autonoom bestuursgebied: het richterambt Nijbroek. Daar waren de lokale bewoners onder leiding van een door de Gelderse graaf benoemde richter in hoge mate baas over eigen bestuur en rechtspraak. Die functies werden uitgeoefend door het plaatselijk schepengericht. Maar hoe belangrijk dat schepengericht ook is geweest voor de geschiedenis van Nijbroek: over het reilen en zeilen van het gericht is slechts weinig bekend. 

Geboren streekgenoot en advocaat Hans Hermsen gaat er vrijdagavond 1 november aan de hand van een beeldpresentatie, wat meer over vertellen. Van zijn hand verschenen de afgelopen veertig jaar vele publicaties over de geschiedenis van Nijbroek en andere delen van de gemeente Voorst en hij is bekend als een begenadigd verteller over de geschiedenis van onze gemeente. Het beloofd dus een interessante avond te worden.

De avond begint om 20.00u en is toegankelijk voor alle Nijbroekers en andere belangstellenden. De toegangsprijs is €10,-. Voor de organisatie is het handig als u van te voren even doorgeeft als u komt via mail aan info@ijsselhoeven.nl

Mijlpaal op Plan26

Vandaag 10 oktober 2024 vond de oplevering van de 1e huurwoning op Plan26 plaats, althans de binnenzijde. De buitenkant verdient nog aandacht, maar dat gaat in het geheel van de vier schuurwoningen mee. 

Björn en Hilbert van bouwbedrijf Groters controleerden samen met de voorzitter van de Coöperatie Polder Nijbroek nog enkele punten, die vanuit de schouw hersteld moesten worden. Alles bleek goed en de sleutel kond aan de Coöperatie overhandigd worden.

Vervolgens was het de beurt aan de Coöperatie om de sleutel aan de eerste huurder, Merlin, te overhandigen. Een belangrijke mijlpaal is hiermee bereikt, immers het ging bij Plan26 in eerste instantie om huurwoningen voor starters uit Nijbroek te realiseren. 

De oplevering van de 2e huurwoning volgt binnenkort.

Water voor later

De CPN en de eigenaren van koopwoning Middendijk 26A leggen op dit moment op Plan26 klimaat adaptieve maatregelen aan.

Afgelopen week is de 10.000 liter ondergrondse regentank geplaatst bij Middendijk 26A. Een hele happening en mooi staaltje samenwerking tussen de bouwkundig aannemer Groters met grondverzet van Tonnie Pannekoek, installateur De Wijnbergen en leverancier De Waterfabriek . 

Zwaar materieel nodig bij de plaatsing

De tank vangt het regenwater op van het dak van de schuurwoningen op Plan26.

Het regenwater gaat daarna langs een filter.

Op het systeem zijn de twee toiletten en de buitenkraan van Middendijk 26A aangesloten. 

Binnenkort wordt ook gestart met de aanleg van de hemelwaterafvoer vanaf de parkeerschuur. We  zorgen dat het regenwater een zo lang mogelijke weg in het slotenstelsel aflegt voordat het in de hoofdafwateringssloot komt. Het regenwater vanaf het dak van de parkeerschuur wordt met een buis onder de landbouwweg naar de kleine sloot richting Zeedijk geleid. Het water stroomt dan via een sloot haaks hierop achter de poel langs over naar de grotere sloot die weer op de hoofdafwateringssloot aan de Middendijk uitkomt.

plantengroei langs slootkant

Het meeste regenwater is tegen de tijd dat het in deze lus ruim 1 km aflegt al in de grond opgenomen en/of verdampt. Voor veel insecten en andere dieren, zoals vogels, zijn natte sloten belangrijk om te overleven. 

Deze maatregelen dragen bij aan:

  • besparing van drinkwater
  • een buffer van regenwater voor later gebruik
  • het infiltreren van regenwater in de grond
  • natte sloten voor meer biodiversiteit

Deze ontwikkeling is mede mogelijk gemaakt door een subsidie het Waterschap Vallei en Veluwe. Daarmee zorgen wij dat in tijden van droogte, Plan26 als baken in het Nijbroekse landschap langer groen blijft!

Een bloeiend project, dat Plan26

De ingezaaide bloemenstroken op de velden achterin omzomen mooi het witte veld met boekweitplanten. De bloeiende planten lokken nu heel wat bijen. Voornamelijk honingbijen.

Bij de poel is het nog wat rustiger. De beplanting moet zich daar nog grotendeels ontwikkelen, maar toch bloeit daar o.a. de kruipende boterbloem, het duizendblad, de inheemse berenklauw, kamille, bijvoet, gekroesde melkdistel en diverse grassen. De witte moerasspirea staat in de sloot samen met de paarse kattenstaart en de pitrus.

Hier trekt de beplanting juist voornamelijk andere vliegers dan de honingbij. Vooral op de berenklauw zitten heel veel verschillende insecten.

de doodskopzweefvlieg op berenklauw
Pitrus

De poel zelf is al weer een stuk opgedroogd vergeleken met van ’t winter en heeft mooie oeverranden. Er waren al twee platbuik-libellen aan het vliegen, die misschien wel een goede plek zochten om eitjes af te zetten in het water, want de platbuik heeft een voorkeur voor nieuwe poelen met weinig plantengroei.

een vrouwtje platbuik libelle

De heg die in december 2022 geplant is rond de boomgaard, is goed aangeslagen. Er zijn wel een paar struikjes die het niet gered hebben, maar enige uitval is er altijd. Opmerkelijk is wel dat bijna alle jonge vlieraanplant doodgegaan is. Dat was ook al zo bij de heg in het weiland aan de Middendijk. Jammer, maar daar moet dus nog wel wat vlier tussengevoegd worden.

de klussers met pauze

De bouwjongens waren ook weer druk aan het klussen. Ze zijn nu bezig met de kopgevels van de schuur en dat is werk op grote hoogte en nogal gevaarlijk om dat vanaf ladders te doen. Gelukkig stelde de firma Kluin uit Terwolde, die ook het staalwerk van de schuur neergezet heeft, hun hoogwerker ter beschikking, zodat er veilig gewerkt kan worden.

Er is al één appel en één mispel aan de nieuwe aanplant, maar voor de Polder Nijbroek appelsap moeten we dit jaar toch weer met een emmertje op de ladder bij de oude bomen.

Water in de polder Nijbroek

Vorige week kreeg ik een tip, dat er een leuk filmpje over Nijbroek op internet circuleerde. Misschien heeft u het al gezien, maar voor die dorpsbewoners, die het net als ik gemist hebben, hierbij de link: https://www.youtube.com/watch?v=8hUqfPGODv0

Blijven lezen

Toen ik op zoek ging naar bovengenoemde film kwam ik op de website van het waterschap Vallei en Veluwe terecht, waar nog veel meer over Nijbroek te vinden was; voornamelijk over het project Water in polder Nijbroek.

Het is werkelijk leuk om deze website eens aan te klikken, want voordat je het weet, klik je van de ene link op de andere en kom je veel te weten over de problemen met de waterberging en de afvoer van overtollig water in de polder Nijbroek, maar gelukkig ook over de oplossingen om beter om te gaan met de zwaardere regenbuien en de langere periodes van droogte. Het waterschap Vallei en Veluwe en de gemeente Voorst gingen samen met de bewoners en grondeigenaren op zoek naar passende plekken voor waterberging, het vasthouden van water en slimmer peilbeheer. 

Klik dus vooral deze link eens aan: https://waterinpoldernijbroek.nl

Nieuw drassig land

Het project ‘Nieuw drassig land’ wordt mogelijk gemaakt met steun van de De Erfgoed Deal, een samenwerkingsverband tussen de rijksoverheid, gemeenten, provincies en maatschappelijke organisaties actief in de ruimtelijke ordening en erfgoedzorg. De Deal heeft als doel om met de kracht van ontwerp historische waarden een plek te geven in de leefomgeving van de toekomst. Voor het gemaal Terwolde en polder Nijbroek maakt de financiële bijdrage van de Erfgoed Deal het mogelijk meer te doen dan alleen het noodzakelijke water-technische onderhoud.

de biodiversiteit neemt door het maaibeheer toe op het klompenpad

Bezoek

Een verslag van het interdepartementaal bezoek in juni van dit jaar aan o.a. het gemaal, het Boerdambosje en Plan26, in het kader van het waterproject ‘Nieuw drassig land’ kunt u hieronder lezen: 

https://www.erfgoeddeal.nl/actueel/nieuws/2024/07/02/interdepartementaal-bezoek-aan-erfgoed-deal-project

Aart Stenfert vertelt over de totstandkoming van Plan26 aan het bezoek

Dit jaar weinig steenuiltjes in de polder Nijbroek

Alle 30 nestkasten zijn dit voorjaar weer nagelopen door de vrijwilligers van de werkgroep Steenuilen Nijbroek op de aanwezigheid van steenuilen, eitjes en jonge uilen. We hebben weer een nieuwe kast opgehangen in een notenboom, midden in een mooi weilandje. Jammer genoeg nog niet bewoond dit jaar, maar het is zo’n mooie plek, dat komt vast goed

zitten er jongen in of niet….

 Slechts 10 van de 30 kasten was dit jaar bewoond (33%). Nog minder dan vorig jaar, maar wel met evenveel gelegde eitjes. Er was zelfs een nestkast met 5 eieren! Deze eitjes zullen wel uitgekomen zijn, maar de vijf uiltjes hebben het niet overleefd; we vonden geen enkel ei of jong en er was ook geen moederuil meer in de buurt. Omdat de eitjes niet meer in de nestkast lagen, gaan we ervan uit dat de (dode) jonge uiltjes opgegeten zijn door de vader- of moederuil. Ook is een nestkast gecontroleerd, waar 4 koude eitjes in lagen i.p.v. jonge uilen.

Bij deze kast is waarschijnlijk iets gebeurd met het mannetje; als het vrouwtje geen voedsel krijgt van het mannetje, dan verlaat ze uiteindelijk haar eieren.

helaas niet uitgekomen

Van de 33 eieren hebben we 9 jonge uiltjes kunnen ringen. Dat is maar 28% succes. Vorig jaar waren er ook al weinig kasten bewoond, maar we konden toen toch nog 18 jongen ringen en dat was 60% broedsucces.

wegen
vleugel meten

In een natte kast vonden we een heel nat klein uiltje. Dat was wel zielig. Het kan door het voer komen; als er weinig muizen zijn en als vervanging veel wormen gevoerd worden, kan het erg nat worden in een kast. En het weer zat natuurlijk ook niet mee met die hoeveelheden regen die we dit voorjaar hadden. We hebben het uiltje lekker afgedroogd, geringd en gewogen en uiteraard de nestkast verschoond.

het natte uiltje woog ook iets te weinig voor zijn/haar leeftijd

Het blijft de moeite waard om de steenuil te beschermen, ze hebben het moeilijk en de aantallen nemen bij ons in het gebied nu af. Het is het kleinste uiltje in ons land en we willen toch niet hun felle schreeuw missen in het vroege voorjaar als de vrouwtjes en mannetjes op zoek zijn naar een partner?

vertederend

Er staat nog een filmpje op de website van vroege vogels over 2 steenuilen vrouwtjes, die samen in één kast zitten. Klik op de link: https://www.nporadio1.nl/nieuws/binnenland/a1f299e7-3c7d-4663-a057-c1c8ce08e199/uilensoap-in-de-achterhoek-twee-vrouwelijke-steenuilen-eten-hun-jong-op

twee beauty’s

Zomaar een werk-ochtend in het Boerdambos

Afgelopen donderdag was er weer een werkochtend in het Boerdambos.

Tijdens het vogelbroedseizoen (van half maart t/m half juni) heeft de vrijwilligersgroep er niet gewerkt en dat is best een lange tijd. Het bos zag er nog ondoordringbaarder uit dan in de wintermaanden. Het was nu omzoomd met hoge brandnetels, mooi om te zien, maar behoorlijk pijnlijk af en toe.

We werken zonder motormaaiers, motorzagen e.d. om de rust in het gebied te bewaren. Dus, omdat het allemaal handwerk werk is, gaat het niet snel, maar dat hoeft ook niet. We werken er met vier, soms vijf vrijwilligers en de bos/bomen deskundige, Lodewijk van Kemenade. 

maai afval

De bermen van het toegangspad moesten nu onder handen worden genomen. Van belang is dan om het maaisel meteen af te voeren, zodat de grond ‘verarmt’ en er kans komt voor diverse inheemse plantengroei.

Er staan enkele wilde rozen in het bos, die we proberen te behouden. Daarom heeft Arnold de ruimte rond de rozen deze ochtend vrij gemaakt van bramengroei en brandnetels, zodat ze weer meer licht en ruimte krijgen om te groeien. 

een vrij plekje voor de roos

Ook is de opslag van de Canadese kornoelje afgeknipt en dit blijven we volhouden om de wortels van de plant uit te putten, zodat die uiteidelijk afsterft. Deze soort kornoelje is namelijk  een struik, die al in een aantal Europese landen als invasieve exoot wordt gezien en in korte tijd een groot gebied kan bedekken en zodoende de natuurlijke vegetatie verdringt. Deze Canadees hoort niet thuis in het Boerdambos. Een aanrader is dan ook om deze struik niet in je tuin te zetten in de buurt van een natuurgebied, maar te kiezen voor de inheemse rode kornoelje.

In het bos zelf zijn we nog niet echt bezig geweest deze week; alleen is er een eikenstobbe afgezet door Ivo en Roland met (anti-vraat) gaas tegen de reeën.

En toen zagen we nog een hele grote reuzenbereklauw staan. Prachtig in bloei, maar niet raadzaam om deze tot zaad te laten komen. Deze plant kan zich enorm vermeerderen ten koste van de inheemse flora, maar gelukkig lijkt het één verdwaald exemplaar.

Lodewijk heeft de brandnetels getrotseerd en heeft de plant weggehaald. 

Berenklauw

Gelukkig helpt de gemeente ons ook af en toe een handje. Een rij struiken op grond van de buurman is, in overleg met de familie verwijderd. Hier stonden “tuinstruiken”, waarvan eigenlijk geen nakomelingen in het Boerdambos moeten komen, zoals de hier bovengenoemde Canadese kornoelje. 

Ook zijn deze winter enkele hoge bomen getopt m.b.v. een hoogwerker, omdat ze dreigden op de weg te vallen. De (dode) stammen laten we wel staan, want daar kunnen allerlei dieren gebruik van maken zoals bijvoorbeeld de specht en verschillende insecten. 

het Boerdambos is een mooi rustgebied voor dieren

Vorderingen op Plan26

Er wordt hard geklust door de bouw-vrijwilligers aan de schuur op Plan26, want a.s. dinsdag komt er een schouw door Alliander/Trinitas. Zij komen kijken of alles in orde is om de meterkast voor de Coöperatie-ruimte in de schuur aan te sluiten. 

De bouwploeg (afwezig Henk en Jetse)

De bouwploeg moet zorgen dat de meterkast in de schuur op tijd waterdicht is en op slot kan. Het is nu bijna klaar zoals op de foto’s te zien is. Maandag nog de afronding. 

Alliander controleert meteen of de meterkasten in de woningen goed zijn, maar dat zal geen problemen opleveren. De huizen zijn al glasdicht en zien er goed uit.

De dakpannen moeten er nog wel op. De levering had nog enige vertraging zoals we allemaal hebben gezien….

Ondertussen staan de oude Elstar bomen mooi in bloei.

Bouw op Plan26 vordert

In de afgelopen week zijn de daken geplaatst op de schuurwoningen van Plan26. Er werd gebruik gemaakt van een uitgekiend systeem van platte delen, die opengeklapt worden op de bouw, de scharnierkap.

De huizenbouw lijkt nu snel te gaan, maar er moet nog veel gebeuren…

De schuur

Ondertussen is door de vrijwilligers van de Coöperatie Polder Nijbroek een begin gemaakt met de afbouw van de schuur. Eerst hebben ze (heel veel) balken op maat gezaagd in de werkplaats van Bessel Dalhuizen. Het is een mooi gebaar, dat de CPN zijn professionele zaagmachine mocht gebruiken. Wel was het van tevoren een gereken van jewelste om de maten en aantallen precies goed te krijgen. 

Nu zijn de vrijwilligers bezig met het vastzetten van het regelwerk in de schuur. Het weer zit niet echt mee: in plaats van lekker voorjaarsweer regent en hagelt het en de wind is ook geen briesje te noemen. Zelfs  was er vorige week een waarschuwing voor code oranje, zodat ze het middagwerk maar een keertje hebben afgelast.

De vrijwilligers van de coöperatie werken iedere week op maandag en dinsdag aan de schuur. Als er nog iemand handig is met timmeren en wat vrije tijd heeft, kan hij of zij zich nog aanmelden. Vele handen, maken immers licht werk. Het kan ook voor één dag in de week…

Feestje

Ondertussen hebben we afgelopen dinsdag nog de cheque van € 1800 geïncasseerd die het SBNL-natuurfonds had toegezegd voor het planten van nieuwe vruchtbomen. Dat was op een mooie locatie bij fort Honswijk aan de Lek. Er waren meerdere organisaties aanwezig die een subsidie hadden gekregen en allemaal hielden we een korte presentatie met foto’s. Er zaten leuke  projecten bij. 

Huurders

En dan nog de toekenning van de twee woningen aan de huurders. De loting op 20 april ging tussen de 4 aanmelders. Tenminste dat dachten we, maar na afmelding van twee belangstellenden was het een opluchting voor de aanwezigen. Zij zijn definitief de eerste huurders voor de woningen!  Op de foto’s is duidelijk te zien dat de spanning omslaat in opluchting.

spanning op de gezichten
opluchting en blijdschap

Bomen planten op Plan26

Net iets voor de sluiting van het plantseizoen 2023-2024 van de landelijke Nationale boomfeestdag (3e woensdag in maart) hebben vrijwilligers uit Nijbroek op vrijdag 1 maart 2024 maar liefst 27 vruchtbomen geplant op Plan26. Gekozen is voor halfstam-bomen omdat de aansluitende oude boomgaard geen hoogstammen heeft èn om het plukken van de vruchten wat makkelijker en veiliger te maken.

Na alle regen die gevallen is in februari was deze dag een heel mooie start van de maand maart. De zon scheen lekker en soms ging er zelfs een enkele jas uit. De natheid in het weiland viel erg mee.

Gelukkig was Tonnie weer van de partij met zijn rups-kraantje!

Hij schaafde de grasmat af op de gemarkeerde plekken en groef daarna de plantgaten van ongeveer één vierkante meter.

En dit 28 keer. 

Ondertussen werden de kastanjehouten palen (tegen het omwaaien van de bomen) bij de plantplekken gelegd en de vruchtbomen verdeeld in 2 rijen peren, 1 rij appels en 1 rij pruimen. Ook zijn er 5 kersen geplant en een Mispel.

Toen kwam voor de rest van de werkers het handwerk:

De boom recht houden, aanvullen met losse grond èn met compost.

Dan met de grondboor een diep gat maken en de paal er in slaan, uiteraard zonder de wortels van de boom te beschadigen.

En tegen de wildvraat van hazen en reeën is er nog bescherming om de boomstam aangebracht.

Daarna werd er nog een plastic ring om de bomen in de grond gedrukt en vastgetimmerd aan de paal.

Deze ring maakt het water geven straks wat makkelijker.

Met de pauze om half één waren we nèt over de helft met planten maar gelukkig kwamen er ‘s middags nog twee energieke vrijwilligers bij. Daarna was de klus snel geklaard.

De harde werkers

We konden theedrinken, tenminste….. de koffie was prima, maar de theezakjes waren vergeten. De stroopwafels maakten alles weer goed. De vermoeide ploeg trok huiswaarts en Tonnie maakte de grond nog glad rond de plantgaten en Aart verspreidde nog wat mest met z’n shoveltje rond de bomen.

De uitbreiding van de boomgaard op Plan26 is mogelijk gemaakt via SBNL Natuurfonds, dankzij de bijdrage van Fonds West Gelderland van € 1.800,- Een bijdrage, die door de Coöperatie Polder Nijbroek erg gewaardeerd wordt!

Ondertussen stroomt de poel op Plan26 bijna over…

Pagina 1 van 3

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema door Anders Norén